ZX SPECTRUM WYKRES Program "Wykres" bada przebieg zmienności dowolnej funkcji f dostępnej z klawiatury ZX SPECTRUM o długości nieprzekraczającej 128 znaków. Dziedziną funkcji moze być przedział lub suma przedziałów rozłącznych (max. 10). Przedziały mogą być otwarte, domknięte lub jednostronnie domknięte. Należy je podawać w tradycyjnej notacji od lewej do prawej strony. Dopuszczalne są przedziały jednopunktowe. W każdym przedziale funkcja może być inaczej definiowana. Program umozliwia m.in: 1. Rysowanie wykresów funkcji, jej całek oraz pochodnych dowolnego rzędu w układach współrzędnych z dwoma rodzajami jednostek. 2. Porównywanie wykresów różnych funkcji, względnie ich całek czy pochodnych. 3. Przybliżone rozwiązywanie równań postaci f(x)=0 (miejsca zerowe funkcji f). 4. Sprawdzenie poprawności podanej dziedziny funkcji. 5. Odczyt punktów nieciągłości, ekstremów właściwych, tabeli wartości funkcji (zwykle dla 250 argumentów). 6. Drukowanie wyników i wykresów na drukarce oraz nagranie obrazu z wykresem na taśmie. Wprowadzanie danych do programu należy rozpocząć od podania ilości przedziałów, w których funkcja jest okreslona. Następnie podajemy funkcję i przedział określoności. Ewentualne błędy w określeniu dziedziny nie wpłyną na wyniki obliczeń, ale zostaną zasygnalizowane po wstępnej analizie funkcji. Na planszy INSTRUKCJA będzie migać litera F - zapis funkcji. Wywołanie tej opcji spowoduje wyswietlenie pytajnika przy złym przedziale. Inne opcje na planszy INSTRUKCJA: O - rysowanie wykresu funkcji, jej całek oraz pochodnych dowolnego rządu w optymalnie wybranych jednostkach. Optymalizacja jednostek odnosi się do osi OY i polega na takim ich doborze aby wykres funkcji wypełniał ekran. Położenie osi dobierane jest automatycznie. Dobre rezultaty uzyskuje się dla funkcji ograniczonych. J - podobnie jak O, z tym że na osi OY są takie same jednostki jak na osi OX. Umożliwia to obejrzenie wykresu we właściwych proporcjach. Niewidoczne fragmenty wykresu można obejrzeć przesuwając oś OX. T - tabela wartości funkcji E - ekstrema właściwe C - punkty nieciągłości Z - miejsca zerowe funkcji B - zmiana barw P - początek programu 0 - kasowanie programu 1 - monitor 2 - drukarka Wybranie opcji O lub J powoduje wyświetlenie (przesuwający się napis w dolnej części ekranu) kolejnego menu. Przesuwanie napisu można zwolnić wciskając klawisz, który nie wywołuje żadnej opcji. Menu zawiera: F - rysowanie wykresu funkcji P - rysowanie pochodnych C - rysowanie wykresu całki nieoznaczonej dla wybranego warunku początkowego i następnych wykresów całek otrzymanych już funkcji. Jeśli dziedzina zawiera punkt 0, to dla tego punktu nastąpi pytanie o warunek początkowy i z tego punktu startuje procedura rysująca wykres całki. W innym przypadku pytanie o warunek początkowy jest formułowane dla pierwszego punktu ciągłości funkcji f podanego w zaokrągleniu. Gdy w trakcie rysowania całki zostanie napotkany punkt nieciągłości, to procedura jest przerywana i znów program zadaje pytanie o warunek początkowy Z - Zmiana wysokości osi OX o zadeklarowaną później ilość jednostek. Wprowadzenie dodatniej liczby przesuwa oś OX w górę, ujemnej - w dół. Jeśli omyłkowo wywołamy tę opcje, to unikamy czyszczenia ekranu podając 0 jako liczbę jednostek. S - nagranie obrazu na taśmę magnetofonową W - wydruk obrazu na drukarce N - wprowadzenie nowej funkcji bez czyszczenia ekranu. Umożliwia to porównywanie wykresów różnych funkcji. Poszerzenie dziedziny "poza" ekran jest możliwe tylko po powrocie do początku programu. I - powrót do planszy INSTRUKCJA Migający znaczek w prawym górnym rogu ekranu sygnalizuje rysowanie wykresu (który czasami może być niewidoczny). Dokładność obliczeń zależy od wielkości zadanej dziedziny. Wiesław Gębarowski